Gehoorproblemen

Gehoorproblemen

Een goed gehoor is een belangrijke voorwaarde voor het voeren van een gesprek en dus voor de communicatie. Gehoorproblemen kunnen aangeboren of verworven zijn en komen bij zowel kinderen als volwassenen voor. 

Aangeboren slechthorendheid

Bij aangeboren slechthorendheid hoort een baby zijn omgeving onvoldoende. Hij leert de betekenis van geluiden en spraakklanken onvoldoende herkennen waardoor een achterstand in de spraak-taalontwikkeling kan ontstaan. De boodschap van een ander wordt onvoldoende waargenomen en de eigen spraak is niet altijd verstaanbaar. Het is belangrijk om slechthorendheid zo snel mogelijk te ontdekken, zodat kan worden overgegaan tot het aanpassen van hoortoestellen of eventueel een CI (cochleair implantaat; hoortoestel dat geluiden omzet in elektrische signalen en deze doorgeeft aan de gehoorzenuw). Aangeboren slechthorendheid kan diverse oorzaken hebben, bijvoorbeeld: een vernauwde gehoorgang, een onvolledig gevormd binnenoor, beschadiging van de gehoorzenuw of onvoldoende werking van het slakkenhuis. 

---

Verworven slechthorendheid

Het gehoor gaat plotseling of langzaam achteruit. Verschillende oorzaken zijn: een ongeval, een infectieziekte, lawaaibeschadiging of ouderdom. De grootste oorzaak van slechter horen is slijtage van het binnenoor door ouderdom. Dit noemen we ook wel ouderdomsslechthorendheid. 

---

Auditieve verwerkingsproblemen

Bij auditieve verwerkingsproblemen (AVP) zijn er problemen met het verwerken van geluiden, klanken en spraak. Kinderen met AVP hebben moeite met vaardigheden benodigd voor het verstaan van mondelinge informatie. Kenmerken zijn: moeite met het onthouden van mondelinge informatie, moeite met het begrijpen van mondelinge opdrachten, het negeren van geluiden/opdrachten. Als er geen vroegtijdige onderkenning plaatsvindt kunnen er spraak-, taal- of leerproblemen ontstaan. De auditieve functie spelen een grote rol bij de leesvoorwaarden en het leren lezen en spellen. Bijvoorbeeld: letters samenvoegen tot één woord of verschillen horen tussen klanken/woorden.

Wat doet de logopedist?

Er vindt onderzoek plaats naar de auditieve vaardigheden en de invloed hiervan op taal, spraak, lezen en spellen. Dit vindt meestal plaats in een audiologisch centrum. Tijdens individuele logopedie worden er gerichte oefeningen gedaan om auditieve functies te verbeteren. 

---

Slechthorendheid op later leeftijd

Bij het ontstaan van gehoorproblemen op latere leeftijd heeft de cliënt gewoon leren spreken en is de verstaanbaarheid van de spraak goed. Dit is een belangrijk verschil met aangeboren slechthorendheid/doofheid. Er kan sprake zijn van plotseling gehoorverlies, plotsdoofheid, maar het gehoor kan ook in een aantal jaren verloren gaan, laatdoofheid. Wanneer iemand op latere leeftijd doof wordt heeft dit ingrijpende gevolgen voor de communicatie en het zelfstandig functioneren in het dagelijks leven. Soms is met een hoortoestel nog geluid waar te nemen, maar dit is vaak niet genoeg om spraak te verstaan. Een cochleair implantaat (CI)  biedt hierbij uitkomst. Iemand met een CI moeten opnieuw leren ‘horen’ en spraakverstaan.

Wat doet de logopedist?

De logopedische behandeling is gericht op het verminderen van de taalachterstand, het aanleren van een goede uitspraak, het geven van specifieke hoortraining en het leren spraakafzien (liplezen). Hiernaast is omgang met het hoortoestel en communicatie met derden van belang. Bij ernstige slechthorendheid is verwijzing naar een school voor slechthorende kinderen nodig.